یادداشت،

كرونا آزمون ابطال پذیری نظریه های لیبرال دموكراسی

آنی بازار: معاون توسعه كارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی در یادداشتی با اشاره به اینكه نظریه های اجتماعی تا زمانیكه خلاف آن ثابت نشده قابل پذیرش است، تاكید كرده با توجه به این كه علم و اقتصاد تعریف شده ذیل گفتمان توسعه لیبرال دموكرات از پیش بینی و ارائه چاره برای مسائل نوظهور ناتوان است، بنا بر این به انتها راه خود رسیده است.

به گزارش آنی بازار به نقل از ایسنا، در یادداشت عیسی منصوری آمده است: یك دستگاه فكری تا وقتی اعتبار دارد كه توان حل مسائل و مصادیق را داشته باشد. یك نظریه مانند نظریه نسبیت اینشتین را وقتی علمی می دانیم كه اگر مصادیق مخالف آن پیدا شد، نظریه ی خودرا پس بگیریم. آزمایش میزان انحراف نور ستارگان در هنگام عبور از كنار خورشید توسط ادینگتون در سال ۱۹۱۹ سبب تائید نظریه نسبیت عام اینشتین و رد نظریه گرانش نیوتن شد. اگر مصداق نقض نظریه و دستگاه فكری مان پیدا شد، باید به اصل نظریه شك كرد.
برای دهه ها پارادایم توسعه مبتنی بر لیبرال دموكراسی در همه جا، مولفه ها و ابزارهای مختص به خودرا تعریف و پیاده كرد؛ مانند قواعد اقتصادی برتون وودز كه عملا قاعده ی كلی حاكم بر جهان اقتصاد شد و علم اقتصاد در جهان ذیل این قاعده بسط یافت. تكنولوژی ذیل این گفتمان، از محیط زیست نه به معنای اكوسیستم بلكه بعنوان مكان پیاده سازی پروژه هایش بهره گرفت. هرنوع ناسازگاری سیاستی و سیاسی بیرونی (مانند شیلی آلنده و ایران بعد از انقلاب ۱۳۵۷) و درونی (مانند ایده های استیگلیتز در بانك جهانی و اوباماكر در حوزه سلامت) را نیز برنتافت. حتی برای پیاده سازی آن به زور و مداخله نظامی در كشورها و مناطق نیز متوسل شد.
گفتمان توسعه ی مبتنی بر لیبرال دموكراسی مخاطبان خودرا همراه با مجموعه ای از رویه ها و سازوكارها تعریف كرد و این ها را جایگزین راه های بدیل نگرش به جهان قرار داد. توسعه، با عیار شباهت حداكثری با الگوی آمریكایی و اروپایی سنجیده شد. حتی به تعبیر فوكویاما، به این باور رسید كه لیبرال دموكراسی آخرین حد تلاش فكری بشر در تنظیم نظام های سیاسی است.
اما واقعیت آن است كه بازتولید این قواعد و نظم جهانی حاصل از آن، منجر به «خشونت» شد. خشونت نهادینه شده، علم و اقتصاد جهانی را حمایت كرد و علم و اقتصاد بر دامنه ی خشونت به خود بشر و محیط زیست افزود. جنگ آمریكا در ویتنام و عراق و آتش سوزی حاصل از گرمایش زمین در استرالیا مصادیق آنند.
این روزها ویروس كرونا در جهان شیوع یافته است. تقسیم بندی جهان مركز و جهان پیرامون شكسته شد و فرقی بین جهان اول و جهان سوم نیست؛ نه در مبتلاشدن و نه در مقابله با آن. همیشه نسخه ی جهان گیر برای مشكلات ارائه می شد، اما این دفعه علم ذیل پارادایم لیبرال دموكراسی نسخه ای برای یك مشكل جهان گیر ندارد. ترامپ در باره ویروس كرونا می گوید: "It will go away. Just stay calm. It will go away”.
جهانی شدن فزاینده نقض شده است و كشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز مرزها را به روی هم بستند. برخلاف نگاه بازار-محور، دولت ها باردیگر بازیگر اصلی تولید و سلامت هستند. برای دهه های متمادی، محیط زیست در خدمت توسعه بود، ولی از حالا به بعد، محیط زیست بازیگر محوری فرایندهای سیاستی خواهد بود. كشتن سگ و گربه در بعضی مناطق چین ممنوع گردید. محیط زیست شهری و دریایی نفس كشیده است و حیوانات دریایی به كنار شهرها آمده اند. صنعتی شدن دیگر مساوی توسعه نیست. برعكس، تعطیل شدن زندگی صنعتی سبب نفش كشیدن دنیا شده است. امپراطوری گفتمان توسعه ی لیبرال دموكرات از حل معضل فقر اقتصادی در جهان تحت سیطره ی خود ناتوان بود، از مدیریت بیماری همان ها ناتوان تر مانده است. در آینده ی نزدیك این درماندگی بیشتر هویدا می شود.
علم و اقتصاد تعریف شده ذیل گفتمان توسعه لیبرال دموكرات و همه شعب آن، از پیش بینی و ارائه چاره برای مسائل نوظهور ناتوان است. دوره توسعه هژمونیك به انتها رسیده است. اما گفتمان توسعه لیبرال دموكرات ظاهرا مانند كسی كه نخواهد نتیجه آزمایش ادینگتون را بپذیرد و شاید مانند سطحی اندیشان دینی در داخل كشور، ظاهرا خودرا ابطال پذیر نمی داند. قواعد همیشگی اش نقض شده، اما لشكركشی و چالش نظامی جدید در عراق تمهید می شود. تحریم ها ادامه دارند. حتی بعد از اثبات ربط بین آتش سوزی در استرالیا و گرمایش زمین، آمریكا از خروج از توافق محیطزیستی پاریس پشیمان نشده است.
همیشه كرونایی برای ابطال نظریه ها هست، اگر واقع بین باشیم. بیش از آن مهمست بتوان دستگاه فكری جدید و جامع تری را استوار كرد.... چه مولفه ها و قواعدی پارادایم جایگزین را شكل می دهند؟

منبع: آنی بازار

1399/01/16

17:29:40

5.0 از 5

3059

تگهای خبر: ابزار , اقتصاد , بازار , بانك

این مطلب آنی بازار را پسندیدید؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان آنی بازار در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۹ بعلاوه ۳