نتیجه قرارداد 25ساله ایران و چین چه خواهد شد؟

نتیجه قرارداد 25ساله ایران و چین چه خواهد شد؟ در آستانه پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک تهران و پکن و در جریان سفر دو روزه ˮوانگ ایˮ وزیر امور خارجه چین به تهران، سند جامع همکاریهای ۲۵ ساله بین ایران و چین بعد از رایزنی چندین ساله، به امضای مقامات دو کشور می رسد و یکی از اتفاقات مهم در عرصه سیاست خارجی ایران در سال ۱۴۰۰ رقم خواهد خورد.


به گزارش آنی بازار به نقل از ایسنا، این سند بالادستی که ایران و چین بعنوان یک نقشه راه برای تحقق همکاریهای جامع راهبردی بین دو کشور بر روی آن توافق کرده اند، عصر روز شنبه هفتم فروردین ماه به امضای وزیران امور خارجه دو کشور خواهد رسید و به اعتقاد خیلی از تحلیلگران امضای این سند آغازگر فصل نوینی در روابط تهران و پکن خواهد بود.

بررسی روند مذاکرات بین مقامات تهران و پکن برای تهیه سند جامع همکاریهای ۲۵ ساله بین دو کشور
همزمان با سفر رسمی "شی جین پینگ"؛ رئیس جمهور چین به ایران، در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۹۴، تهران و پکن با صدور اطلاعیه ای اعلام نمودند که سطح روابط دو کشور را به مشارکت جامع راهبردی ارتقاء داده اند و بر مبنای پیشنهاد طرف ایرانی به منظور تنظیم روابط بلندمدت با چین در بازه زمانی ۲۵ ساله و موافقت طرف چینی، دو کشور در بند ۶ بیانیه مذکور تمایل و آمادگی خود برای رایزنی و مذاکره جهت انعقاد سند همکاری بلندمدت اعلام نمودند.
در همین چارچوب بر مبنای وظیفه ای که به دستگاه دیپلماسی کشور واگذار شد، وزارت امور خارجه در تعامل و همکاری نزدیک با سایر نهادهای کشوری و بعد از برگزاری جلسات مختلف هماهنگی، نسبت به تهیه نسخه پیش نویس «برنامه همکاری جامع» اقدام نمود و نهایتاً پیش نویس این سند در جریان سفر رسمی ظریف به چین در شهریور ۱۳۹۸ به مقامات این کشور عرضه شد.
مقامات چینی هم در بهار ۱۳۹۹پس از انجام بررسی های لازم و مطالعه پیش نویس عرضه شده، نظر خویش را در مورد پیش نویس پیشنهادی طرف ایرانی اعلام نمودند. در ادامه کار، وزارت امور خارجه با همکاری نهادهای کشوری ضمن بررسی سند، فرآیندهای قانونی را طی کرد و هیات دولت هم در تاریخ ۳ تیر ۱۳۹۹، مجوز رسمی آغاز مذاکرات و امضای برنامه همکاری جامع بر مبنای منافع متقابل بلندمدت را به وزارت امور خارجه عرضه کرد.
در مهر سال قبل هم در جریان سفر مجدد محمد جواد ظریف به چین، ایران نظرات اصلاحی و تکمیلی خویش را در مورد این سند به اطلاع دولت پکن رساند. طرف چینی هم در نیمه اسفند ۱۳۹۹، نظرات خویش را در مورد سند مذکور به اطلاع وزارت امور خارجه ایران رساند.

این سند شامل چه مواردی است و چه منافعی برای ایران به همراه دارد؟
طبق اعلام مقامات تهران و پکن این سند را باید برنامه ای سیاسی-راهبردی، اقتصادی و فرهنگی دانست که سویه های همه جانبه روابط دو کشور در ابعاد مختلف سیاسی – راهبردی، اقتصادی و فرهنگی را در افقی بلندمدت دنبال می کند.
یکی از مهم ترین ابعاد این سند، بعد اقتصادی آن و گسترش روابط دو کشور در حوزه های مختلف تجاری، اقتصادی و بازرگانی است؛ چون که دو کشور بر این مورد تاکید دارند که ظرفیت های بالقوه موجود برای همکاریهای اقتصادی فی درخلال فراتراز وضعیت کنونی است و در این چارچوب در سند مذکور همکاریهای دو کشور در حوزه های نفت، صنعت و معدن و حوزه های در رابطه با انرژی (نیرو، انرژی های تجدیدپذیر و..) مورد تاکید قرار گرفته است.
از دیگر سو در جهت بهره برداری حداکثری از مزایای ژئوپلیتکی و ژئواکونومیک کشورمان، در این سند بر مشارکت موثر ایران در ایده" کمربند-راه " که چندین سال است، اجرای آن از جانب دولت پکن پی گیری می شود، مورد تاکید قرار گرفته است.
بر مبنای بعضی از اخبار انتشار یافته در رسانه ها، بر مبنای سند مذکور چین وارد کننده ثابت نفت از ایران خواهد بود، گرچه هم اکنون هم علیرغم تحریم ها و فشارهای امریکا، پکن همچنان به خرید نفت ایران ادامه می دهد.
همینطور بر مبنای اخبار مذکور ارتقای همکاریهای بانکی، مالی و بیمه ای و گشایش شعبات بانکهای ایران و تاسیس بانک مشترک ایران و چین بخصوص ایجاد پیام رسان ملی میان دو کشور، کمک به ساخت خط آهن در نقاط مختلف کشور، افزایش صادرات فراورده های نفتی به چین، کمک و سرمایه گذاری در حوزه زیرساخت های انرژی فسیلی، سرمایه گذاری در تقویت کریدورهای راهبردی که از ایران می گذرند، سرمایه گذاری برای توسعه تولید و صادرات انرژی از ایران به کشورهای منطقه، مشارکت در توسعه سواحل مکران، سرمایه گذاری برای تولید انرژی های پاک در مناطق کویری ایران و... همچون بخش های مهم سند است.
همینطور بر مبنای اعلام سخنگوی وزارت امور خارجه در این سند محوریت خاصی برای توسعه همکاریهای بخش های خصوصی دو کشور در نظر گرفته شده است.

آیا فقط ایران با چین قرارداد راهبری طولانی مدت امضا نموده است ؟
بعضی از کارشناسان مسائل شرق آسیا در ایران معتقد هستند که تهران باید خیلی قبل تر از این ها سند همکاری ها راهبردی با چین را به امضاء می رساند و اجرایی می کرد و مهم ترین دلیل آنرا وزن بسیار بالا و غیرقابل انکار چین در صحنه تحولات جهانی می دانند.
این کارشناسان معتقد هستند که طی سالهای اخیر وزن و جایگاه چین در مناسبات جهانی به قدری افزوده شده است که خیلی از کشورهای جهانی به مراتب جدی تر و خیلی قبل تر از ایران مناسبات راهبردی خویش را با چین تعریف کرده اند.
این کارشناسان بر این مورد تکید دارند که لزوماً تصویب و اجرایی شدن این سند توسط این کشورها به مفهوم وابستگی آنها به چین نیست و تعداد قابل توجهی از این کشورها در تقابل با ایالات متحده آمریکا قرار ندارند و حتی برخی از این کشورها دوست و متحد جدی واشنگتن تلقی می شوند، اما نقش و نفوذ جدی چین در حوزه اقتصادی و تجاری جهانی به قدری پررنگ است که این کشورها برای کسب منافع حداکثری یا مبادرت به امضای سند همکاریهای راهبردی با چین کرده اند و یا مناسبات تجاری خویش را در ابعاد بسیار کلان با پکن توسعه داده اند. بگونه ای که سطح روابط فعلی ایران و چین با هیچ کدام از این کشورها قابل مقایسه نیست و ایران در این مساله عقب تر از دیگر بازیگران جهان حرکت کرده است البته در این بین برخی مسائل مانند تحریم و سیاست فشار حداکثری آمریکا هم سبب شد که ایران نتواند تمرکز بیشتری روی اجرا و پیگیری این سند داشته باشد.
به اعتقاد این کارشناسان منافع جمهوری اسلامی ایران ایجاب می کند که یک توازن مثبتی در تعامل با کشورهای قدرتمند ایجاد شود، چون در این صورت است که میتوان گفت ایران به منافع حداکثری در تعامل با هر کدام از بلوک های غرب و شرق دست پیدا خواهد نمود.
اگر ما به دنبال برقراری روابط خیلی خوب با بعضی از ابرقدرت ها هستیم، لازمه آن این است که با رقبای آن کشورها هم روابطی حسنه و مناسبی را تعریف کنید تا نفوذ خویش را در هر کدام از این بلوک های قدرت افزایش دهیم و در سایه پیگیری این مساله است که می توانیم بیشترین منافع را برای خود کسب نماییم.
از دیگر سو لزوماً تعریف روابط مشترک راهبردی با چین به این معنا نیست که نمی توان با غرب روابط خویش را برقرار کرد و اگر ما به دنبال احیای مناسبات خود با غرب هستیم باید روابط خوبی با رقبای آنها همچون چین و روسیه هم داشته باشیم.

علت مخالفت بعضی از کشورهای غربی با امضای این سند بین ایران و چین
در خلال ماه های اخیر بعضی از منتقدان این سند ادعا می کنند که در صورت اجرایی شدن سند همکاریهای راهبردی ۲۵ ساله تهران و پکن، ایران به مستعمره چین تبدل خواهد شد در صورتیکه به نظر می آید این مساله از همان هجمه های سیاسی و رسانه های غربی نشأت می گیرد، چونکه این سند به هیچ وجه منافعی برای این کشورها به دنبال ندارد و از دیگر سو امضا و اجرایی شدن این سند، به تقویت و افزایش مناسبات ایران و چین کمک می نماید و هم وزن هر کدام از طرفین بخصوص ایران را در صحنه های جهانی بالا می برد.
از دیگر سو باید توجه داشت که این سند یک نقشه راه است که پس از امضای سند مقامات دو کشور در بخش های مختلف باید در مورد جزئیات آن و راهکار های اجرایی شدن مفاد آن در جهت تأمین منافع به بحث و رایزنی بپردازند ازاین رو بعضی از اخبار انتشار یافته در خصوص واگذاری بعضی از جزایر همچون کیش ازسوی ایران به چین از اساس بی اعتبار است

تاکید ایران بر انعقاد قراردادهای مشابه با سایر کشورهای دوست
ایران در مدت اخیر بارها اعلام نموده است که علاقمند است که چنین سندهای راهبری را با دیگر کشورهای شریک خود در صورت آمادگی طرف های مقابل به امضا برساند؛ چون که امضای این گونه سندها در صورت در نظر گرفتن منافع دو کشور می تواند در گسترش همکارها بین کشورها موثر باشد و روابط کشورها را از حالت روزمرگی خارج کند.




منبع:

1400/01/07
23:48:10
5.0 از 5
1179
تگهای خبر: اقتصاد , بازرگانی , بانك , بیمه
این مطلب آنی بازار را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان آنی بازار در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۱ بعلاوه ۳
anibazar.ir - حقوق مادی و معنوی سایت آنی بازار محفوظ است

آنی بازار

بازار خرید و فروش