به گزارش آنی بازار به نقل از مهر، قیمت برنج هندی، طی حدود یك ماه گذشته روند افزایشی در بازار به خود گرفته است؛ كارشناسان معتقدند ضعف دستگاههای مسئول در تنظیم بازار سبب شده تا واردكنندگان با این گمان كه بازار با كمبود مواجه خواهد شد، محموله هایی كه پیش از ممنوعیت، وارد كرده اند را با تاخیر از گمرك ترخیص كنند تا قیمت در بازار بالاتر رود؛ این درحالی است كه اگر وزارت جهادكشاورزی به عنوان مسئول تنظیم بازار، ذخایر موجود را با مدیریت بهتری در بازار عرضه كند، فضا را بر سودجویی ها خواهد بست.
اوایل آذرماه امسال، محمود حجتی وزیرجهاد كشاورزی طی نامه ای به وزیر صنعت، معدن و تجارت با این استدلال كه میزان واردات برنج خارجی به كشور طی سال جاری بسیار چشمگیر بوده، خواهان ممنوعیت ثبت سفارش واردات این محصول شد و براین اساس ثبت سفارش واردات متوقف گردید.
طبق اعلام وزارت كشاورزی در ۷ ماهه امسال یك میلیون و ۶۰ هزارتن برنج خارجی وارد كشور شده كه این عدد در مدت مشابه سال قبل ۶۰۹ هزارتن بوده ازاین رو واردات در ۷ ماهه سال جاری حدود ۴۰ درصد رشد داشته است.
گرانی برنج هندی به ۲۵ درصد رسید
در پی توقف ثبت سفارش واردات، قیمت برنج هندی در بازار نزدیك به ۱۰ درصد افزایش یافت؛ اوایل دی ماه جاری هم محمد آقاطاهر رئیس اتحادیه بنكداران مواد غذایی تهران در گفتگو با خبرنگار مهر از افزایش دوباره قیمت برنج هندی به میزان ۱۰ درصد در سطح عمده فروشی ها اطلاع داد.
آقاطاهر در این زمینه به خبرنگار مهر اظهار داشت: واردكنندگان فرایند ترخیص برنج موجود در گمركات را به كُندی انجام می دهند و در محموله های جدیدی كه به عمده فروشان تحویل داده اند، دوباره یك افزایش قیمت ۱۰ درصدی را لحاظ كرده اند، ازاین رو قیمت برنج هندی با افزایش ۱۰ درصدی كه قبلا تجربه كرده بود در مجموع ۲۰ درصد گران شده است كه این افزایش قیمت به تدریج به سطح خرده فروشی ها تسری پیدا می كند و خرده فروشی ها در خریدهای جدید خود از عمده فروشان، با قیمت های جدید مواجه خواهند شد.
رئیس اتحادیه بنكداران مواد غذایی تهران درباره دلیل گرانی برنج هندی طی هفته های اخیر اضافه كرد: علت این امر تنشی است كه به دنبال ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج به بازار وارد شده و برای رفع این تنش باید سریع تر برنج های موجود در گمرك را ترخیص كنند كه متاسفانه این كار با كُندی انجام می گردد.
وی اظهار داشت: برنج هایی كه به تازگی از گمرك ترخیص شده اند با این نرخ های جدید عرضه در حال عرضه به بنكداران هستند.
آقا طاهر افزود: البته برنج های موجود در گمرك مدتها قبل با قیمت مشخصی وارد كشور شده اند و دلیلی ندارد كه قیمت شان بخواهد بالاتر برود، سودجویی سبب این مساله شده است.
و اكنون پس از گذشت حدود ۱۰ روز از آن زمان، باز هم قیمت این نوع برنج افزایش یافته است؛ آقاطاهر در این زمینه به خبرنگار مهر می گوید: قیمت برنج هندی از زمانی كه ثبت سفارش واردات ممنوع شده تابحال حدود ۲۵ درصد در عمده فروشی ها گران شده، قیمت برنج ایرانی هم تغییری نداشته و قیمت برنج پاكستانی از افزایشی جزیی برخوردار بوده است.
هیچ كمبودی در بازار وجود ندارد/قاچاق برنج به داخل كشور
مسئولان وزارت جهاد كشاورزی بعنوان متولی تولید و تنظیم بازار، معتقد هستند هیچ كمبودی در بازار برنج وجود ندارد و اقدام به احتكار از جانب برخی سودجویان می تواند یكی از دلایل گرانی برنج هندی طی هفته های اخیر باشد.
در همین زمینه مسعود بصیری، مدیر كل دفتر برنامه ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت جهاد كشاورزی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: برپایه اعلام مركز آمار، مصرف سرانه برنج در كشور ۳۷. ۰۷ كیلوگرم در سال است، در نتیجه نیاز ما به برنج حدود ۳ میلیون تن در سال است.
وی با اشاره به اینكه حدود دو میلیون و ۲۰۰ هزارتن برنج در داخل كشور تولید می شود، اضافه كرد: بنابراین، نزدیك به ۸۰۰ هزارتن نیاز سالانه كشور به واردات است.
این مقام مسئول در وزارت جهاد كشاورزی افزود: امسال حدود یك میلیون و ۱۰۰ هزارتن برنج به صورت رسمی وارد كشور شده است، با عنایت به اینكه واردات غیر رسمی هم به طریقی انجام می شود، نمی توان آمار خیلی دقیقی را در این زمینه عرضه كرد كه دقیقا چه میزان برنج وارد كشور شده است.
قیمت برنج مرغوب ایرانی كاهش یافته است
بصیری اظهار داشت: در نتیجه با میزان تولید و وارداتی كه انجام شده، نیاز كشور به برنج مرتفع شده و هر آنچه نیاز هست در داخل وجود دارد؛. هم اكنون انبارهای شمال كشور مملو از برنج است و تولیدكنندگان با مشكل فروش آنها مواجهند و قیمت برنج مرغوب در استانهای مازندران و گیلان كاهش یافته است.
به گفته این مقام دولتی مصرف ماهیانه برنج وارداتی حدود ۶۶ هزارتن است، در حالی كه بیش از این وارد شده است.
وی افزود: وزارت جهاد كشاورزی توجه به مصرف كننده را هم مدنظر دارد و در همین راستا سال قبل تعرفه واردات برنج را از ۴۰ به ۲۶ درصد كاهش داد و ۵۰۰ تومان مابه التفاوتی كه در این زمینه دریافت می شد را نادیده گرفتیم كه همه این اقدامات در جهت پشتیبانی از مصرف كننده انجام شد.
بصیری اضافه كرد: ما هر روز قیمت ها و وضعیت بازار، انبارها و موجودی را رصد می نماییم، اگر كمبودی باشد یا مشكلی تولید شود وزارت جهاد كشاورزی در این زمینه تجدید نظر خواهد نمود.
وی با اشاره به اینكه ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج موقتی است، برنج هایی كه الان در گمرك هستند، می توانند ترخیص شوند و به بازار بیایند، درباره اینكه گفته می گردد ترخیص برنج های وارداتی از گمرك با كندی انجام می شود، اظهار داشت: واردكنندگان با این اقدامات قصد دارند در برابر ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج، جبهه بگیرند و این كندی ترخیص برنج های وارداتی ربطی به وزارت جهاد كشاورزی ندارد؛ كه البته این امر نمی تواند صحت داشته باشد چون كه اگر كالایی زیاد در گمرك بماند بعنوان كالای متروكه محاسبه می گردد.
دستگاه های نظارتی باید ورود كنند
مدیركل دفتر برنامه ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت جهاد كشاورزی درباره اینكه تدبیر این وزارت خانه در برابر مساله مذكور چه خواهد بود؟، خاطرنشان كرد: ما تامین كننده نیاز كشور هستیم، چه از محل تولید داخل و چه از محل واردات باید این نیاز را تامین نماییم. هم اكنون مقداری بسیار زیادی برنج های داخلی در انبارهای شمال دپو شده، اما مشتری ندارد بنابراین قیمت برنج داخلی نسبت به دو سال قبل كاهش یافته است.
بصیری ادامه داد: اما اینكه عده ای برنج را احتكار كرده اند و ذخایر خویش را به بازار عرضه نمی كنند، مربوط به دستگاه های نظارتی است، بحث تامین تا عمده فروشی بر عهده ماست اما مبحث احتكار مربوط به دستگاه های نظارتی و تعزیرات است كه باید به آن رسیدگی كنند.
وی در واكنش به این مساله كه علاوه بر تامین، توزیع هم باید درست انجام شود، افزود: این برنج ها دولتی نیستند، مربوط به بخش خصوصی هستند، كه آنها را وارد كرده و اگر احتكاری انجام شده باید دستگاه های نظارتی ورود كنند.
دلیل گرانی برنج خارجی، قطع تخصیص ارز مبادله ای است
با این حال یزدان سیف، مدیرعامل شركت بازرگانی دولتی ایران و معاون وزیرجهاد كشاورزی اعتقاد ندارد كه ممنوعیت ثبت سفارش واردات دلیل گرانی برنج هندی در بازار است، وی در این زمینه در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: گرانی برنج خارجی ربطی به ممنوعیت ثبت سفارش برنج وارداتی ندارد، از حدود دوماه پیش، چون ارز تخصیصی به برنج خارجی از ارز مبادله ای به ارز متقاضی تبدیل گشته، این اتفاق رخ داده است.
وی اضافه كرد: پیش از این، ارز برنج خارجی ۳۵۰۰ تومان تامین می شد اما هم اكنون ۴۲۰۰ تومان شده است؛ یعنی هر دلار ۷۰۰ تومان فرق كرده است. ضمن اینكه برنج هندی حدودا هر تنی ۱۱۰۰ دلار است كه ضربدر ۷۰۰ تومان شود كیلویی ۷۷۰ تومان به قیمت این نوع برنج افزوده می شود، كه طبیعی هم است.
مدیرعامل شركت بازرگانی دولتی ایران درباره اینكه گفته می گردد واردكنندگان محموله های وارداتی را با كندی ترخیص و وارد بازار می كنند كه همین امر سبب گرانی برنج شده است، اظهار داشت: این مساله را باید از خودشان سوال كنید، بنده در این زمینه چیزی نمی دانم، اما دلیل عمده این مورد آن است كه ارز مبادله ای به ارز آزاد تبدیل گشته است.
اجازه نمی دهیم قیمت بیش از این افزایش یابد
سیف درباره اینكه آیا ممكن است با این شرایط قیمت بیش از این افزایش یابد؟، خاطرنشان كرد: ما اجازه نخواهیم داد قیمت بیش از این افزایش یابد و ذخایر را وارد بازار خواهیم كرد.
وی درباره اینكه آیا برنامه ای برای این منظور در دستور كار دارید؟، اضافه كرد: فعلا برنامه ای در دستور كار نیست چون میزانی كه الان قیمت افزایش یافته، به اندازه قیمت تمام شده است، دلیلی ندارد ما برنج وارد بازار نماییم اما اگر قیمت بیش از این افزایش یابد ذخایرمان را عرضه خواهیم كرد.