آب در یزد مرده، از بس كه جان ندارد

آنی بازار: یزد- ماه پایانی بهار و آغاز تابستان امسال، از سخت ترین روزهای تأمین آب شرب در استان یزد است به گونه ای كه متولیان آب مجبور به استفاده از چاه های جدید شدند و روند موجود مبین به شماره افتادن نفس آب در كانون كویری ترین بخش ایران است.

اواخر سال قبل مدیرعامل آب منطقه ای یزد با تشریح وضعیت بارندگی های استان، ادامه این روند را موید تابستان سخت تر از سال های گذشته دانسته بود.
امسال سختی تامین آب یك ماه زودتر از پیش بینی ها و از اواخر خردادماه آغاز شد به گونه ای كه مسئولان با وجود صرفه جویی بیش از پیش مردم استان یزد، مجبور به استفاده از آب چاه ها برای تأمین آب شرب مردم یزد شدند.
** قطع آب انتقالی به یزد برای نهمین بار
در این شرایط رئیس شورای شهر یزد در نشستی تصریح كرد: بر مبنای اعلام مسئولان انتقال آب از بهشت آباد استان چهارمحال وبختیاری برای تامین آب استانهای یزد، كرمان و اصفهان عملی نیست و حدودا این طرح تعطیل شده است.
غلامعلی سفید افزود: هم اكنون آب شرب مردم یزد به صورت كامل از منابع انتقالی تامین نمی گردد و آب انتقالی با آب چاه ها مخلوط شده و برای تامین آب شرب شهروندان چاره ای غیر از این وجود ندارد.
البته همین اندك آبی كه بر استان یزد منتقل می گردد در طول چند سال اخیر بارها قطع شده و هزینه های زیادی را به استان تحمیل كرده است.
در آخرین اقدام برای قطع آب انتقالی از استان چهارمحال وبختیاری به استان یزد، شامگاه دوشنبه چهارم تیرماه جاری و همزمان با مسابقه فوتبال تیم ملی ایران و پرتغال در جام جهانی، عده ای برای نهمین بار در یكسال اخیر در منطقه ورزنه اصفهان به خط برق ایستگاه پمپاژ آب صدمه زدند كه سبب قطع آب انتقالی به استان شد.
** ورود آب 16 حلقه چاه، ناجی آب شرب یزد
مدیرعامل آب و فاضلاب (آبفا) یزد اظهار داشت: در خردادماه به علت گرم شدن هوا و برای تأمین آب استان یزد، منابع 16حلقه چاه آب شرب وارد مدار بهره برداری شد.
علی اسلامی در گفت و گو با گزارشگر ایرنا اظهار داشت: بیش از 60 درصد آب كشاورزی استان، استاندارد لازم برای شرب را ندارد ضمن آنكه منابع قابل شرب در حوزه های مختلف پراكنده است و اگر آبی در بخش كشاورزی استفاده نشود، الزاما قابلیت بهره برداری در بخش شرب را ندارد.
در سال جاری، كاهش بارندگی در حوزه كوهرنگ كه تقریباً 65 درصد نیاز آب استان را در كل سال تامین می كرده سبب شده سهمیه آب انتقالی به یزد به صورت قابل توجهی كاهش پیدا كند.
مدیرعامل آبفا یزد در این خصوص اظهار داشت: میزان مصرف استان حدود 10 درصد نسبت به سال قبل كاهش یافته كه اگر این میزان صرفه جویی با كمك مردم به 20 درصد برسد آب با كیفیت بالاتری در اختیار مردم قرار می گیرد.
اسلامی با اشاره به اینكه سهمیه آب انتقالی به استان 30 درصد كاهش یافته است، تصریح كرد: سال قبل این سهمیه 60 درصد بوده، ولی در ماه های آینده این سهمیه اضافه می گردد و آب با كیفیت تری هم بین شهروندان توزیع خواهد شد.
وی در عین حال درباره كیفیت آب استان هم اظهار داشت: با عنایت به وارد شدن آب چاه هابه شبكه آبرسانی، درصد كمی كیفیت آب تغییر كرده ولی آب جاری در شبكه آبرسانی از لحاظ بهداشتی كاملا سالم بوده و هیچ گونه آلودگی ندارد.
** كیفیت آب شرب برخی مناطق یزد باعث بیماری شده است
در این خصوص عضو كمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر یزد نظری متفاوت دارد و معتقد می باشد كیفیت نامطلوب آب یزد باعث مشكلات بهداشتی برای مردم شده است.
محسن ابوترابی اظهار داشت: آب در بعضی مناطق شهر یزد قابل شرب نیست و مشكلات بهداشتی و بیماری ها را بوجود آورده كه ضروری می باشد مسئولین صادقانه با مردم صحبت كنند.
** فعلا جیره بندی در دستور كار نیست
مدیرعامل آبفا یزد درباره افزایش مصرف آب در تابستان هم اظهار داشت: در اردیبهشت ماه امسال، به علت افزایش نیافتن شدت دمای هوا، استفاده از كولرهای آبی دیرتر از سال های قبل شروع شد كه كاهش میزان مصرف آب را به دنبال داشت و تأمین آب شرب با مشكل حادی مواجه نشد.
اسلامی در عین با تشریح وضعیت منابع محدود آب در استان با ابراز امیدواری نسبت به جیره بندی نشدن آب اظهار داشت: فعلاً جیره بندی در دستور كار نیست ولی لزوم دارد كه صرفه جویی بیش از پیش مورد توجه شهروندان باشد تا تابستان را با مشكل كمتری پشت سربگذاریم.
وی، جیره بندی آب را كاری سخت، پیچیده و زمانبر دانست كه مشكلات زیادی را برای مردم و شركت آب و فاضلاب بوجود می آورد.
** كاهش 18.6 میلیمتری بارندگی های امسال استان نسبت به سال قبل
از سوی دیگر بر مبنای اعلام مركز ملی خشكسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی كشور، میزان بارندگی ها در استان یزد از ابتدای مهرماه 1396 تا دوم تیرماه 1397 تنها 63.9 میلیمتر بوده در حالیكه این میزان در سال قبل 82.5 میلیمتر و در بلندمدت 95.9 میلیمتر بوده است.
در واقع طی حدود 2 دهه اخیر هر سال از میزان بارندگی ها در مركز ایران و استان یزد كاسته شده و همین مبحث علاوه بر كاهش آب سفره های زیرزمینی و كاهش آب پشت سدهای استان های همجوار، تولید فروچاله های متعددی را در سراسر استان سبب شده است.
هم اكنون از 6 هزار و 733 منبع آبی استان یك هزار و 78 میلیون مترمكعب آب استحصال می گردد كه از این مقدار 833 میلیون مترمكعب مربوط به چاه ها، 163 میلیون مترمكعب قنات و بقیه از چشمه ها تامین می گردد.
آب تجدید شونده منابع زیرزمینی استان 827 میلیون مترمكعب و كسری مخزن حدود 300 میلیون مترمكعب است كه بنابراین این امر هرسال باعث افت بیش از 50 سانتیمتری سطح آب های زیرزمینی یزد می گردد.
آب استحصالی از منابع آب شیرین استان در سال 1387، سه هزار و 166 لیتر در ثانیه بوده كه این عدد در سال 1395 به 2 هزار و 631 لیتر در ثانیه كاهش یافته است.
** 25درصد تخصیص آب انتقالی به یزد در تیرماه كاهش یافته است
بخش دیگر تامین آب استان در كنار منابع زیرزمینی داخلی، خط انتقال آب از استان چهارمحال وبختیاری است كه حدود 50 درصد آب شرب استان در فصل سرما و 20 تا 30 درصد را در تابستان تامین می كند.
اما امسال كاهش بارندگی بویژه برف به قدری بوده كه میزان ذخیره آب پشت سد زاینده رود كه تامین كننده آب استانهای اصفهان و یزد است به شدت كم شده و همین امر كاهش سهمیه آب انتقالی به این 2 استان را در تابستان به میزان 30 درصد به دنبال داشته است.
همانگونه كه پیشتر گفته شد سهم آب انتقالی در یزد در فصل تابستان معمولا بین 20 تا 30 درصد از میزان آب جریان یافته برای شرب بوده ولی امسال با مشكلات موجود، این میزان خیلی كم شده و شاید از 10 درصد هم كمتر شده باشد و این یعنی حدود 80 تا 90 درصد آب مصرفی در استان از چاه ها و سفره های زیرزمین داخل استان تأمین می گردد.
در واقع باتوجه به اینكه در برنامه ریزی ها، تخصیص برای سال آبی صورت می گیرد و سهمیه استان تا آخر فروردین به طور كامل تحویل شده ولی متاسفانه حجم آب انتقالی در ماه های اردیبهشت تا شهریور نسبت به سال قبل كاهش 30 تا 40 درصدی داشته و خواهد داشت.
مدیرعامل آبفا یزد در این خصوص اظهار داشت: تخصیص آب انتقالی برای تیر و مرداد میزان 4.7 میلیون متر مكعب در نظر گرفته شده كه این میزان نسبت به سال قبل بیش از 25 درصد كاهش دارد.
اسلامی اضافه كرد: در صورتی كه مشتركان 15 تا 25درصد صرفه جویی در مصرف داشته باشند امكان تامین و توزیع آب با شرایط كمی و كیفی سال قبل خواهد بود، لیكن بدلیل گرمای شدید در ایام اخیر، میزان كاهش مصرف نسبت به سال قبل كمتر از 10 درصد بوده است.
** كولرهای آبی بخش عمده آب یزد را می بلعد
نكته مهم در فصل گرم سال، استفاده از كولرهای آبی عموما پرمصرف است كه بنابر آمار تعداد آن بیش از 400 هزار دستگاه در استان برآورد می شود، این كولرها سالانه 16 میلیون مترمكعب آب مصرف می كنند و در واقع هر دستگاه كولر آبی در شبانه روز به طور متوسط بین 400 تا 500 لیتر آب مصرف می كند.
همین امر سبب شده به علت گرمای شدید هوا در استان و افزایش زمان استفاده از كولر، میانگین سرانه مصرف آب در استان یزد بیشتر از میانگین كشوری باشد؛ به صورت مثال در یزد هر فرد 350 لیتر در روز آب مصرف می كند از این رو علاوه بر برنامه های مدیریت مصرف آب در بخش های مختلف همچون كشاورزی، باید فكری برای كولرهای آبی در این استان صورت گیرد.
حدود 70 درصد از خانوارهای ایرانی در فصل گرما از كولرهای آبی و یا گازی برای خنك كردن محیط زندگی خود استفاده می نمایند اما در یزد همین كولرهای آبی سرانه مصرف آب شهروندان را از 142 لیتر در شبانه روز به 242 لیتر بالا می برد.
در این خصوص مدیر دفتر مدیریت مصرف شركت آب و فاضلاب یزد، نصب سایبان روی كولر را از مهم ترین راهكارهای صرفه جویی در مصرف آب عنوان نمود و اظهار داشت: در زیر سایبان قراردادن كولر، با كاهش مصرف انرژی از تابش مستقیم نور خورشید و هدر رفت مقدار زیادی آب ناشی از تبخیر جلوگیری می كند.
سیاوش پاكدل اضافه كرد: با نصب سایبان روی كولرهای آبی می توان 10 تا 15 درصد در مصرف آب صرفه جویی كرد.
اسلامی مدیرعامل آبفا یزد هم پیشتر با اشاره به اینكه استان یزد كم بارش ترین استان كشور است، اظهار داشته بود: 40 درصد مصرف آب این استان در تابستان مربوط به كولرهای آبی است.
همه این مسائل را اگر در كنار هشدارهای مدیرعامل آب منطقه ای استان یزد قرار دهیم به این نتیجه می رسیم كه آب در یزد، دیگر جان ندارد و نمی دانیم آیا می توان با تنفس مصنوعی با استفاده از صرفه جویی، حیات را به كویر برگرداند یا خیر؟!
محمدمهدی جوادیان زاده مدیرعامل آب منطقه ای استان یزد با اشاره به اینكه هر سال 45 سانتیمتر از سطح آب های زیرزمینی در دشت ها كم می شود و این میزان معادل 250 میلیون مترمكعب است، اظهار داشت: در شهرهای استان هزار و 100 لیتر در ثانیه و در روستاها 480 لیتر در ثانیه كمبود آب داریم و این امر سبب قطعی آب یا جیره بندی آن در روستاها شده است.
هم اكنون علاوه بر آبرسانی سیار به تعدادی از روستاها، به علت افت سطح منابع آبی و كاهش میزان بارندگی، آب آشامیدنی ساكنان حدود 600 روستای استان یزد جیره بندی است.
وی خاطرنشان كرد: خشكسالی علاوه بر یزد، در سایر مناطق كشور همچون اصفهان و شهركرد هم خسارت های جدی به همراه داشته و میزان ورودی آب به سد زاینده رود را به یك چهارم ظرفیت كاهش داده است.
مدیرعامل آب منطقه ای یزد ادامه داد: در واقع میزان آب ذخیره شده در پشت سد زاینده رود، هزار و 400 میلیون مترمكعب بوده كه اكنون این میزان به 400 میلیون مترمكعب رسیده است.
با این اوصاف هر چند كه دیر شده اما باید تا آب یزد تلخ تر، شورتر و بدرنگ تر نشده با صرفه جویی اساسی از هدر رفت آب شرب با جدیت بیشتر، جلوگیری نماییم.
وضعیت این روزهای آب در یزد مونولوگ اكبر عبدی در سكانس پایانی فیلم مادر علی حاتمی را به ذهن متبادر می كند و خشكسالی و كم آبی و مصرف منابع موجود بقدری جان و شیرازه آب را كشیده كه می توان گفت آب در یزد 'مُرده، از بس كه جان ندارد'.
1968/ 2047/
گزارشگر: محمود رضا رحمانی

1397/04/06

14:36:39

5.0 از 5

4763

تگهای خبر: دستگاه , شركت , كیفیت

این مطلب آنی بازار را پسندیدید؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان آنی بازار در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۷ بعلاوه ۳