توزیع عادلانه بودجه بوسیله آمایش سرزمینی در دستور کار دولت سیزدهم

توزیع عادلانه بودجه بوسیله آمایش سرزمینی در دستور کار دولت سیزدهم با آماده شدن سند «آمایش سرزمینی» و خصوصاً باتوجه به رویکرد دولت سیزدهم، انتظار می رود بودجه سال 1401 برمبنای سند یاد شده تدوین و بدین ترتیب زمینه برای تحقق عدالت بودجه ای و برخورداری بیشتر مناطق محروم از مزایای برنامه ریزی منطقه ای برقرار شود.


به گزارش آنی بازار به نقل از خبرگزاری ایرنا، آیت الله «سید ابراهیم رییسی» مدتی پیش در نشست شورای اداری استان خراسان جنوبی اشاره کرد: توزیع منابع باید در کشور بصورت عادلانه صورت گیرد و بهترین راه برای توزیع عادلانه منابع این است که بودجه ریزی بر طبق آمایش سرزمینی صورت گیرد.
تنها راه دست یابی به عدالت بودجه ای مبنا قرار دادن سند آمایش سرزمینی و توزیع اعتبارات برمبنای خصوصیات و خاصیت های سرزمینی و منطقه ای در استانهای مختلف کشور است.
ایران کشوری است با تنوع، جغرافیایی و فرهنگی بسیار زیاد و به همان اندازه نیز از نظر ظرفیت های اقتصادی متنوع است. پرسش هایی که سال هاست ذهن صاحبنظران اقتصادی و اجتماعی را به خود درگیر کرده این است که آیا این تنوع در برنامه های مختلف توسعه و خصوصاً بودجه ریزی های سالیانه جایگاهی داشته است؟ چرا بعد از تجربه بیش از هفت دهه اجرای برنامه های مختلف توسعه، نابرابری زیادی در توسعه منطقه ای به چشم می خورد؟ چرا بین استان هایی که در صدر رتبه بندی توسعه قرار دارند با استان هایی که در قعر هستند تفاوت بسیار زیاد است؟
جواب این سؤال ها تقریباً ساده است؛ برنامه ریزی و توزیع بودجه برمبنای ظرفیت، توانمندی و خصوصاً نیازمندی های منطقه ای نبوده است. در این سال ها در مناطقی کارخانه به وجود آمده که نباید می شد و سدها را بر رودخانه هایی بنا کردند که نباید می کردند. درجاهایی که باید جاده و ریل کشیده می شد، نشد. راهکار و چاره کار نیز به همان اندازه ساده است؛ برنامه ریزی و توزیع بودجه برمبنای سند آمایش سرزمینی.
مطالعات تدوین سند ملی آمایش سرزمین توسط مرکز توسعه و آینده نگری سازمان برنامه و بودجه کشور در حدود سه سال انجام شد و در اسفندماه سال ۹۹ به تصویب شورای عالی آمایش سرزمین رسید.
البته نباید فراموش کرد که در برنامه های توسعه همیشه موضوع توسعه منطقه ای مد نظر بوده، اما در عمل توسعه منطقه ای هنگام اجرای برنامه ها و خصوصاً در بودجه های سالیانه و تخصیص اعتبار در کشاکش های سیاسی بین نمایندگان مجلس و دولت ها فراموش می شود. هر کسی می خواهد برای جلب رضایت حوزه نمایندگی خود بودجه بیشتری در قالب طرح های مختلف جذب نماید.
نتیجه این کشاکش ها، تعریف و اجرای پروژه هایی است که هیچ تناسبی با ظرفیت ها و نیازهای منطقه ای ندارد. در نهایت، تجربه ای ناموزون از توسعه رخ خواهد داد که پیامدهایی جز تشدید فقر و مهاجرت و به دنبال آن گسترش انواع مسائل و لطمه های اجتماعی، زیست محیطی و غیره در بر نخواهد داشت.



در این مورد «آلبرت بغزیان»، استاد دانشگاه و اقتصاد دان به خبرنگار اقتصادی ایرنا اظهار داشت: چندین دهه است که موضوع آمایش سرزمین مطرح شده و همیشه گفته می شد که ما باید برمبنای سند آمایش سرزمین عمل نماییم. اما متأسفانه اینطور نبوده است. بودجه ریزی باید برمبنای توسعه منطقه ای باشد. هر منطقه ای ظرفیت و مزیت هایی در حوزه های خاصی دارد که باید بودجه مورد نظر به آن مناطق اختصاص پیدا کند. تعدادی از مناطق کشور آب فراوان دارند اما برخی ندارند. برخی خشک و بیابانی هستند. حال اگر در مناطق کم آب و خشک کارخانه فولاد ایجاد نماییم درست است؟
وی افزود: آمایش های مختلفی از نظر آب، نیروی انسانی، آموزش و غیره لازم است صورت گیرد و به نظر من در بعضی حوزه ها نیز انجام شده است. آمایش چیزی پیچیده و مشکل نیست. مثل یک نقشه است. به ما می گوید کدام استان و منطقه از چه ظرفیت ها و خاصیت هایی برخوردارست. سپس برمبنای همان خاصیت ها طرح و برنامه و بودجه لازم به آن منطقه اختصاص داده شود.


این استاد دانشگاه ضمن اشاره به اهمیت نیروی انسانی و تفاوت مناطق از نظر خاصیت های جمعیتی و نیروی انسانی، اظهار داشت: وقتی برمبنای ظرفیت ها، توانمندی ها و مزیت های منطقه ای و استانی برنامه های توسعه و بودجه سالیانه توزیع و شود و تخصیص پیدا کند جمعیت بیکار و جویای کار در صنایع، کارخانه ها و پروژه های عمرانی و تولیدی اجرا شده در آن مناطق جذب می شوند. حتی در صورتیکه در منطقه ای جمعیت کافی وجود نداشته باشد اما ظرفیت اجرای طرح های عمرانی و تولیدی باشد، جمعیت جویای کار و شغل از سایر مناطق جذب آن منطقه خواهند شد. برای مثال امروزه جمعیتی از همه نقاط ایران در جزیره کیش مشغول به کار هستند.
این استاد دانشگاه گفت: البته بعید بنظر می رسد که منطقه ای که جمعیت قابل توجهی دارد ظرفیت و مزیت های کافی برای ایجاد اشتغال از طرق برنامه های مختلف را نداشته باشد. هر کدام از مناطق ایران از خاصیت های خاصی برخوردارست و کافی است که زیرساخت های ارتباطی مانند جاده و راه آهن و غیره فراهم گردد تا با اتصال به سایر نقاط کشور راه تبادل کالا و نیروی انسانی و غیره فراهم گردد و مناطق مختلف به تناسب خاصیت هایشان توسعه پیدا کنند.
بغزیان به نقش مجلس نیز اشاره نمود و عنوان داشت: سازمان برنامه و بودجه بعنوان یک نهاد تخصصی می تواند بودجه ای علمی برمبنای سند آمایش سرزمین تهیه نماید، اما از آنجا که در نهایت این مجلس شورای اسلامی است که بودجه را تصویب می کند نقش نمایندگان در این مورد بسیار مهم و کلیدی است. رویکرد تخصیص بودجه در مجلس باید علمی بوده و از سیاسی کاری دوری شود. نمایندگان در جذب بودجه باید به ظرفیت های استان و حوزه انتخابیه خود توجه نمایند نه مسائل سیاسی. اگر واقعا شهر یا منطقه ای برای مثال ظرفیت ایجاد کارخانه ها، سدها و دیگر انواع پروژه های عمرانی را ندارد برای جذب بودجه در چنین مواردی تلاش نکنند.

1400/06/24
15:01:46
5.0 از 5
477
تگهای خبر: آموزش , اقتصاد , تخصص , تولید
این مطلب آنی بازار را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان آنی بازار در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۸ بعلاوه ۳
anibazar.ir - حقوق مادی و معنوی سایت آنی بازار محفوظ است

آنی بازار

بازار خرید و فروش